تباهگ، غذایی با گوشت خشک شده
تباهگ
تباهَگ یا تباهِگ یکی از خوراکهای سنتی سرزمین اساطیری ایران، سیستان و بلوچستان است. تباهگ در اصل یک روش نگهداری از گوشت است که بعد از آماده شدن، از آن استانبولی بلوچی تهیه میکنند. فرهنگ غذایی مردم سیستان و بلوچستان پر از ناشناختههای جذاب برای مردمی است که تا به حال به آن جا سفر نکردهاند و از طعم جادویی خوراکهای آنان نچشیدهاند.
در گذشتههای دور که امکان نگهداری طولانی مدت گوشت فراهم نبود، مردم این خطه گوشت گوسفند را نمک سود کرده و در آفتاب خشک میکردند تا بتوانند مدت طولانیتر آن را نگهداری کنند. در این روش قصابان ماهر پس از ذبح گوسفند، گوشت آن را به صورت ورقههای نازکی برش میدادند. سپس گوشت را بوسیله نمک و پودر انار (در زبان محلی انار دانَگ گفته میشود) که از ماحصل کوبیدن دانه انار خشک شده بدست میآید، میپوشانند. این گوشتها را معمولا به مدت ۱۰ روز در فضای باز و زیر نور تابش آفتاب قرار میدادند. همچنین برای اینکه از نفوذ گرد و غبار به گوشت جلوگیری کنند یک پارچه نازک را روی آنها میگذاشتند. پس از آماده شدن، آنها را در مشک نگهداری میکردند.
طرز تهیه
امروزه همین گوشت خشکشده را نیم ساعت همراه با نمک و فلفل درون آب میجوشانند و از آب آن برای طبخ برنج استفاده میکنند.
اینگونه، برنجی طعمدار و لذیذ به دست میآید. گوشتها را هم بعد از خارج کردن از درون آب سرخ میکنند و در نهایت، آن را با برنج میل میکنند. البته بسیاری از مردم دوست ندارند گوشت را سرخ کنند و ترجیح میدهند آن را پس از پخته شدن با آب صرف کنند. بد نیست به این موضوع نیز اشاره کنیم که عدهای از بلوچیها بعد از به جوش آمدن گوشت، برنج به آن اضافه میکنند تا به صورت استانبولی درآید.
تباهگ از غذاهای محبوب بلوچیست و به ویژه در ایام عید قربان که گوشت نذری به وفور یافت میشود، اولین گزینه مردم برای تهیه غذا به شمار میرود.