گبه، هنر دست عشایر
گبه
گبه انواعی از زیرانداز میباشد و همچون فرش بافی ارزش هنری بسیاری نیز دارد بطوریکه امروزه در همه جای دنیا طرفداران بیشماری را به خود جلب کرده. برخی از محققان دلیل نامگذاری این قالیچه با عنوان گبه را ضخیم بودن و کاربرد آن در حفاظت نسبت به عوامل مختلفی چون سرما میدانند. میتوان گفت تاریخچه پیدایش و تولید گبه به زمان انسان‌های اولیه برمیگردد چراکه آنها در ابتدا از پوست حیوانات مختلف به عنوان زیرانداز خود استفاده می‌کردند و به مرور زمان و با کسب تجارب توانستند از پشم حیوانات اهلی نخستین زیراندازهای تار و پودی را تولید کنند که یکی از آنها گبه میباشد.
گبه که به قالیچه خرسک نیز معروف است از جنس همان قالی میباشد با این تفاوت که در اندازه های کوچکتر و با پرزهایی بلندتر تهیه میشود و عمدتا هنر دست عشایر مناطق مختلفی چون بوشهر ، شیراز ، خراسان و … میباشد و در واقع جزو سرمایه اصلی این مردم محسوب میشود. لازم به ذکر است استان فارس با قدمتی ۱۵۰ ساله در زمینه گبه بافی را میتوان از پیشگامان این هنر در ایران دانست. این منطقه شامل ایل نشینانی چون ایلات قشقایی ، خمسه ، ممسنی و بختیاری میباشد و میتوان با جرات گفت که گبه های بافت ترکان قشقایی فارس از بهترین هاست بطوریکه در خارج از کشور نیز از اعتبار خاصی برخوردار میباشد.
بافت گبه
در بافت گبه که به وسیله ی پشم خود رنگ مخلوط با موی بز انجام میشود، تفکیک رنگ از‌اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار است و در واقع اولین مرحله ی کار گبه بافی را تشکیل‌میدهد و طی آن، دست اندر کاران ابتدا پشمی را که از دامهای خودشان تامین شده و یا(در صورتی که خانواده فاقد دام باشد) از سایر دامداران، دامپروران و عشایر خریداری‌‌گردیده، به نسبت نوع رنگی که دارند کاملا تفکیک و پس از شتشو، توسط زنان و دختران و‌به وسیله ی دوک‌های کوچک و قابل حمل ریسیده و تابیده میشود. گاهی نیز موی بزهای‌عدنی و پاکستانی را که از تنوع رنگ فوق العاده زیادی برخوردار است با پشم گوسفند مخلوط نموده و به عنوان تار یا جهت دوخت سجافها مورد استفاده قرار می‌دهند.
