منارجنبان، مجموعه ای با ویژگی منحصر به فرد
منارجنبان اصفهان
منارجنبان اصفهان؛یکی از این مناره‌های جذاب و دیدنی است. این بنا در سال‌های دور، در دهکده‌ای به نام کارلادان ساخته شد. اکنون، این عمارت پیرامون منطقه‌ای به نام نصرآباد قرار دارد. این اثر تاریخی، بخشی از شهر اصفهان به حساب می‌آید که استادان و کاشی‌کاران ماهر و چیره‌دست آن زمان، با کاشی‌هایی ستاره‌ای شکل لاجوردی و کثیرالاضلاع فیروزه‌ای، آن را مزین کرده‌اند.
منارجنبان اصفهان کجاست؟
منارجنبان از اماکن دیدنی اصفهان به شمار می‌آید و حدود کیلومتر ۶ جاده اصفهان به طرف نجف‌آباد، قسمت راست جاده، ساخته شده است. پیرامون این عمارت، اثر تاریخی دیگری به نام آتشگاه وجود دارد. برای دسترسی به این مکان می‌توانید از خودروی شخصی یا تاکسی‌های دربست و آنلاین استفاده کنید. برای دسترسی با خودروی شخصی، کافی است به خیابان آتشگاه بروید و پس از طی ۶ کیلومتر، به منارجنبان خواهید رسید. این مجموعه دارای پارکینگ است.
تاریخچه منارجنبان اصفهان
بر اساس مدارک موجود، منارجنبان اصفهان در دوران فرمانروایی فردی بنام محمد خدابنده اولجایتو، در شهر اصفهان ساخته شد و میزبان مدفن عمو عبدالله‌بن‌محمود صقلابی، یکی از عارفان خداپرست است. از همین رو منارجنبان را با نام آرامگاه شیخ امیرعبدالله نیز می‌شناسند. روی سنگ قبر وی عدد ۷۱۶ حک شده است، عددی که نشان‌دهنده سال ساخت آرامگاه او است.
عمارت تک ایوانی منارجنبان را در دوره ایلخانی ساخته‌اند. طبق مدارک موجود، این بنا به روش مغول ساخته شده؛ اما ساختمان مناره‌ها حاکی از آن است که آن‌ها را در سال‌های آخر حکومت صفویان، به ایوان متصل کرده‌اند.
معماری منارجنبان اصفهان
مجموعه منارجنبان دارای چند بخش است:
- مناره‌ها: مناره‌ها مهم‌ترین بخش مجموعه هستند. هر مناره دارای ۹ متر عرض و ۱۷ متر ارتفاع است. در تزیین آن‌ها از کاشی‌های کثیرالاضلاع فیروزه‌ای رنگ و کاشی‌های لاجوردی ستاره چهار پر استفاده کرده‌اند. ویژگی منحصر‌به‌فرد این مناره‌ها، حرکت یکی از آن‌ها در پی تکان دادن مناره اولی است.
- ایوان: ایوان مجموعه میزبان قبر شیخ امیرعبدالله است و ۱۰ متر از سطح زمین ارتفاع دارد. در ساخت ایوان از آجر استفاده کرده‌اند و برای تزیین آن، کاشی‌ها و نقاشی‌هایی درون گنبد کار شده‌اند. در نزدیکی ایوان چند سنگ قبر سفید دیده می‌شود که به‌نظر می‌رسد بازمانده‌هایی هستند از قبرستان قدیمی که بنا روی آن ساخته شده است. با پلکانی مارپیچ می‌توان از ایوان به پشت بام و مناره‌های مجموعه دسترسی داشت که البته استفاده از آن برای بازدیدکنندگان ممنوع است.
- چله‌خانه: دو اتاقک در مجموعه قرار دارند که از آن‌ها با عنوان چله‌خانه یاد می‌شود. چله‌خانه‌ها محل چله‌نشینی عرفا بوده است. عارفان و زاهدان با اقامت ۴۰ روزه در این فضای ساده، ضمن کشیدن ریاضت با خدای خود خلوت می‌کردند.
علت لرزش منارجنبان اصفهان
با تکان یکی از مناره‌ها، مناره دوم و دیگر بخش‌های بنا نیز می‌لرزد و این همان ویژگی منحصر‌به‌فردی است که این مجموعه تاریخی را به یکی از جاذبه‌های اصفهان تبدیل کرده است.
ظاهرا در کشورهایی مانند عربستان و عراق نیز آثار تاریخی پیدا شده‌اند که در جای خود، به حرکت درمی‌آیند. اما بر اساس نظرات مهندسان علم فیزیک، دلیلی که می‌توان برای حرکت مناره‌ها بیان کرد، نظریه دوپلر یا تشدید است. این مناره‌ها، به‌طور کل به یک‌دیگر شبیه هستند و وزن چندان سنگینی ندارند. زمانی که یکی از مناره‌ها تکان داده می‌شود، روی مناره دیگر خودبه‌خود تاثیر میگذارد و باعث حرکت آن می‌شود.
برخی معتقدند منارجنبان اصفهان با دیگر مناره‌های جنبان تفاوت دارد؛ چراکه علاوه بر تکان خوردن مناره‌ها، بخش‌های دیگر این عمارت کهن نیز به لرزه درمی‌آید.
حرکت منارجنبان
با بستن قسمت پایانی دو نخ با طول یکسان به نخی افقی، دو آونگ پدید می‌آید و با حرکت یکی از نخ‌ها، نخ دیگر نیز تکان خواهد خورد. اگر یکی از نخ‌ها بلند‌تر از دیگری باشد، با تکان نخ بلند‌تر، نخ دیگر هیچ حرکتی نخواهد کرد. اگر وزن یکی از نخ‌ها بیشتر باشد، با به حرکت درآوردن یکی از نخ‌ها، نخ دومی شروع به حرکت می‌کند. پس می‌توان گفت که تکان دادن یکی از مناره‌ها، روی مناره دیگر تاثیر میگذارد و باعث حرکت آن خواهد شد.